Yangın Söndürme Tüpleri Sistemi Muayenesi
Yangın Söndürme Tüpleri Sistemi Muayenesi
Yangın söndürme tüpleri, binaların, işyerlerinin ve endüstriyel tesislerin yangına karşı ilk ve en hızlı müdahale ekipmanlarıdır. Doğru çalışmayan, bakımı yapılmamış veya basıncı düşük bir tüp; yangın anında tamamen etkisiz kalabilir ve ciddi risk oluşturur.
Bu nedenle Yangın Söndürme Tüpleri Sistemi Muayenesi, söndürme tüplerinin mevzuata uygun şekilde çalışabilirliğini, güvenliğini ve performansını değerlendiren zorunlu bir periyodik kontrol işlemidir.
Muayene; tüp gövdesi, valf, hortum, nozullar, manometre, söndürücü madde ve basınç gibi tüm unsurların ayrıntılı şekilde incelenmesini içerir.
1. Yangın Söndürme Tüpleri Muayenesinin Amacı
Bu muayenenin temel hedefleri şunlardır:
Tüpün istenilen basınçta olup olmadığını kontrol etmek
Gövde üzerinde çatlak, ezik, korozyon ve deformasyon olup olmadığını tespit etmek
Valf ve hortumun çalışabilirliğini doğrulamak
Söndürücü maddenin (kuru toz, CO₂, köpük vb.) uygunluğunu kontrol etmek
Sızdırmazlık ve güvenlik unsurlarını test etmek
Tüplerin doğru türde, doğru kapasitede ve doğru yerde konumlandırıldığını doğrulamak
Tüpler düzenli kontrol edilmediğinde; yangın anında patlayabilir, boşalmayabilir, basınç kaybı nedeniyle işlevsiz kalabilir.
2. Hangi Tüp Tipleri Muayeneye Dahildir?
Muayene tüm söndürme tüplerini kapsar:
1) Kuru Kimyevi Tozlu Tüpler (ABC / BC Tipi)
En yaygın kullanılan tür
Elektrik yangınlarında da etkilidir
2) CO₂ (Karbondioksit) Tüpleri
Elektrik panoları ve laboratuvarlarda tercih edilir
Basınçlı gazlı sistem
3) Köpüklü (Foam) Tüpler
Sıvı ve katı yangınlar için uygundur
4) Halokarbon Gazlı Tüpler (Clean Agent)
Elektronik cihazlara zarar vermez
Hassas alanlarda kullanılır
5) Mobil Yangın Tüpleri (25–50 kg)
Endüstriyel tesislerde, depolarda ve büyük yapılarda tercih edilir
Tüm tüpler için kontrol süreci ayrı ayrı uygulanır.
3. Yangın Söndürme Tüpleri Muayenesi Nasıl Yapılır?
Muayene işlemleri aşağıdaki standartlara göre gerçekleştirilir:
TS ISO 11602-2 – Taşınabilir Yangın Söndürücüler
TS EN 3 – Yangın Söndürücü Standartları
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
İSG Yönetmelikleri
1) Görsel Muayene
Darbe, ezik, çarpma izleri
Korozyon ve gövde hasarı
Valf ve emniyet pimi durumu
Etiket ve kullanım talimatlarının okunabilirliği
Tüpün doğru yere monte edilip edilmediği
2) Basınç Kontrolü
Manometre göstergesinin yeşil aralıkta olması
Basınç kaybı veya fazla basınç tespiti
CO₂ tüplerde tartım ile doluluk kontrolü
3) Sızdırmazlık Testi
Emniyet pimi ve valf altı kaçak kontrolü
Hortum bağlantı noktalarının test edilmesi
4) Hortum ve Nozul Kontrolü
Kırık, yırtık, tıkanıklık kontrolü
Nozulun çalışan pozisyonda olup olmadığı
5) Söndürücü Maddenin Kontrolü
Kuru tozlu tüpler: toz akışkanlık testi
CO₂ tüpler: ağırlık farkı ile gaz kaçağı testi
Köpüklü tüpler: sıvı seviyesinin kontrolü
6) Dolum ve Hidrostatik Test Gereksinimi
Periyodik muayene sırasında:
Basınçlı tüpler belirli periyotlarda hidrostatik teste tabi tutulur
Etiketleme, dolum tarihi, test tarihi kontrol edilir
Gerekiyorsa yeniden dolum işlemi yapılır
7) Montaj Yerinin ve Sayının Uygunluğu
Kat planına uygun yerleşim
Tüpün yüksekliği ve ulaşılabilirliği
Acil durum yollarında konumlandırma doğru mu?
Bina kullanım sınıfına göre tüp sayısı yeterli mi?
8) Etiketleme ve Belgelendirme
Muayene sonrası tüplere:
Test etiketi
Sonraki kontrol tarihi
Uygunsuzluk kodları
tam ve doğru şekilde işlenir.
4. Yangın Söndürme Tüpleri Muayenesinin Avantajları
Yangın anında en hızlı müdahalenin güvenilir olmasını sağlar
Patlama ve basınç risklerini ortadan kaldırır
Hem çalışan hem bina güvenliğini artırır
Sigorta süreçlerinde zorunlu bir gerekliliktir
Periyodik kontrollerle tüplerin ömrü uzar
Yasal yükümlülükler eksiksiz yerine getirilir
5. Yasal Gereklilikler
Türkiye’de yangın söndürme tüplerinin periyodik kontrolü:
Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği
TS EN 3 ve TS ISO 11602-2 standartları
İSG mevzuatı
gereğince zorunludur.
Genelde tüpler yılda bir kez kontrol edilir,
5 yılda bir hidrostatik test,
gerekli durumlarda yeniden dolum yapılır.
6. Sonuç
Yangın Söndürme Tüpleri Sistemi Muayenesi, binaların ilk müdahale sistemlerini güvenli ve çalışabilir durumda tutmak için hayati önem taşır. Basınç, gövde, valf, söndürücü madde ve tetikleme mekanizmasının detaylı şekilde incelenmesi; yangın risklerini azaltır, müdahale süresini hızlandırır ve işletmeler için yasal gereklilikleri eksiksiz karşılar.
Düzenli muayene yapılan tüpler, acil bir durumda hayat kurtaracak ilk ekipmanlardır.
