Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi
Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi
Köpüklü söndürme sistemleri, özellikle yanıcı sıvıların bulunduğu endüstriyel alanlarda, petrol ve kimya tesislerinde, depolarda, hangarlarda ve tehlikeli proseslerde kullanılan yüksek etkili sabit yangın söndürme sistemleridir. Bu sistemler; alevi boğarak, oksijen ile temasını keserek ve yüzeyi kaplayarak yangını hızlı şekilde kontrol altına alır.
Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi, köpük konsantresi, karışım oranlayıcılar, boru hattı, sprinklers (foam sprinkler), jeneratörler ve depolama tankları gibi tüm bileşenlerin performansının uluslararası standartlara göre test edilmesini içerir.
Bu muayene, sistemin yangın anında doğru oranda, doğru debide ve doğru dağılımla köpük üretmesini garanti altına alır.
1. Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesinin Amacı
Muayenenin temel hedefleri:
Sistemin köpük oluşturma kapasitesini doğrulamak
Karışım oranlayıcının (proportioner) doğru oranda çalıştığından emin olmak
Konsantre ve su karışımının uygunluğunu test etmek
Hatlarda tıkanma, korozyon ve kaçak olup olmadığını belirlemek
Depolama tankları ve köpük jeneratörlerinin performansını kontrol etmek
Sistemin yangın anında hızlı ve etkili bir şekilde devreye gireceğini garanti etmek
Kritik tesislerde en küçük aksaklık bile büyük tehlikelere yol açabileceği için bu muayene hayati önem taşır.
2. Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi Hangi Ekipmanları Kapsar?
Kapsamlı bir muayene tüm sistem bileşenlerini içerir:
1) Köpük Konsantresi
Fiziksel görünüm ve koku kontrolü
Kıvam, yoğunluk ve pH ölçümü
Numune alımı ve laboratuvar analizleri
Eskiyen/bozulan konsantrelerin tespiti
2) Oranlayıcı (Foam Proportioner)
Karışım oranı doğruluğu (1%, 3%, 6% vb.)
Flow testleri
Basınç farkı kontrolü
Venturi sistemli oranlayıcı kontrolleri
3) Köpük Jeneratörleri / Nozulları
Terminal cihazların test edilmesi
Jet genişliği, yayılma ve stabilite kontrolü
Aşırı kireç, tortu veya tıkanma kontrolü
4) Borulama ve Dağıtım Hatları
Korozyon ve deformasyon kontrolü
Kaçak testi
Tıkanıklık kontrolü
Askı sistemlerinin uygunluğu
5) Depolama Tankları
Köpük konsantresi tankı seviyeleri
Korozyon ve izolasyon durumu
Bağlantı elemanlarının kontrolü
6) Yangın Pompaları ve Besleme Hatları
Basınç ve debi doğrulama
Köpük sistemine özel pompa performans testleri
Jockey pompa işlevi
7) Kontrol Vanaları ve Algılama Sistemi
Zon vanalarının kontrolü
Alarm ve akış anahtarı fonksiyon testleri
Manuel ve otomatik aktivasyon testleri
3. Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi Nasıl Yapılır?
Muayene işlemleri aşağıdaki standartlara göre gerçekleştirilir:
NFPA 11 – Low, Medium, High Expansion Foam Systems
NFPA 16 – Foam-Water Sprinkler Systems
TS EN 13565 – Köpüklü Söndürme Sistemleri
NFPA 25 – Periyodik Kontroller
1) Görsel Muayene
Hatların fiziksel bütünlüğü
Korozyon, deformasyon ve kaçak kontrolü
Nozul ve jeneratörlerin fiziksel durumu
Tankların dış ve iç kontrolleri
Etiketleme ve işaretlemeler
2) Basınç ve Debi Ölçümleri
Pompa çıkış basıncı
Hat içi debi kontrolü
Oranlayıcı giriş–çıkış basınç farkı
3) Oranlayıcı Testi
Karışım oranı ölçülür ve standart oranla karşılaştırılır.
Hatalı oranlar, köpüğün yetersiz söndürme veya aşırı zayıf kaplama ile sonuçlanmasına neden olur.
4) Köpük Kalite Testi
Köpük genişleme oranı
Bozulma süresi (25% – 50% drain time)
Jet stabilitesi
Bu testler köpüğün yangınla mücadeledeki performansını belirler.
5) Dağıtım ve Yayılma Testleri
Sistem jet genişliği
Kapsama alanı doğrulaması
Köpük yayılma hızı
6) Raporlama ve Uygunsuzluk Tespiti
Sonuçlar ayrıntılı şekilde raporlanır:
Test sonuçları
Fotoğraflı bulgular
Risk seviyeleri
Çözüm ve iyileştirme önerileri
4. Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesinin Avantajları
Yangın anında sistemin tam performansla çalışmasını garanti eder
Yanıcı sıvı depolama alanlarında kritik güvenlik sağlar
Konsantre bozulmalarını erken tespit eder
Oranlayıcı hatalarını ortaya çıkarır
Pompa ve hat arızalarını belirler
Sigorta süreçlerinde avantaj sağlar
Yasal gereklilikleri karşılar
5. Neden Zorunludur?
Türkiye’de köpüklü söndürme sistemlerinin periyodik muayenesi:
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
TS EN ve NFPA standartları
İSG mevzuatı
kapsamında zorunludur.
Özellikle petrol, kimya ve tehlikeli madde tesislerinde yıllık muayene yapılmaması ciddi risk oluşturur.
6. Sonuç
Köpüklü Söndürme Sistemi Muayenesi, yangın anında yüksek hacimli, etkili ve hızlı köpük üretimini garanti etmek için tüm bileşenlerin teknik performansının kontrol edilmesini sağlar. Doğru oranda, doğru debide ve kesintisiz köpük sağlamayan bir sistem, tehlikeli iş alanlarında büyük kayıplara yol açabilir. Düzenli muayene; işletmenin can, mal ve operasyon güvenliğini en üst seviyede korur.
