Yangın Tesisatı Muayenesi

Yangın tesisatı muayenesi, binalarda ve endüstriyel tesislerde kurulu yangınla mücadele sistemlerinin doğru, güvenli ve kesintisiz şekilde çalıştığını doğrulamak için yapılan kapsamlı kontroldür. Muayenenin amacı; olası bir yangın anında, tesisatın istenen performansı göstermesini sağlamak, riskleri azaltmak ve sistemin mevzuatlara uygunluğunu kontrol etmektir.

Yangın tesisatları; yangın pompaları, hidrantlar, sprinkler sistemleri, boru hatları, vanalar, dolaplar, algılama ve alarm sistemleri gibi çok sayıda bileşenden oluştuğu için düzenli kontrol hayati önem taşır.

1. Yangın Tesisatı Muayenesinin Amacı

Yangın tesisatlarının muayene edilmesindeki temel hedefler:

• Olası bir yangında sistemin çalışabilirliğini garanti altına almak

• Mevzuat ve standart uygunluğunu sağlamak

• Pompa ve hatların test edilmesi

• Korozyon, kaçağı, basınç kayıpları gibi riskleri belirlemek

• Riskli ekipman ve arızaların önceden tespit edilmesi

• İşletme güvenliği, can güvenliği ve mal güvenliğini sağlamak

Düzenli muayene yapılmayan sistemlerin yangın anında çalışmama riski oldukça yüksektir.

2. Yangın Tesisatı Muayenesi Hangi Sistemleri Kapsar?

Muayene; tüm yangın söndürme ve algılama ekipmanlarını kapsar:

1) Yangın Pompaları ve Pompa Grubu

• Elektrikli ve dizel pompalar

• Jockey pompa kontrolü

• Basınç testleri

• Debi ölçümleri

• Pompa otomasyon fonksiyonları

• Çalışma–durma aralıkları

2) Sprinkler Sistemi

• Sprinkler başlıklarının durumu

• Korozyon ve tıkanıklık kontrolü

• Boru hattı ve askı sistemleri

• Zon vanaları işlev testleri

• Alarm akış anahtarı (flow switch) testleri

3) Yangın Hidrant Sistemi

• Hidrant debi ve basınç ölçümleri

• Hat ve bağlantı parçalarının durumu

• Vana ve kapak kontrolü

• Donma–korozyon testleri

4) Yangın Dolapları

• Hortum durum kontrolü

• Nozul fonksiyonları

• Dolap içi ekipman eksikliği

• Statik ve dinamik basınç testleri

5) Yangın Algılama ve Alarm Sistemleri (ek olarak)

• Dedektör testleri

• Manuel buton kontrolü

• Alarm panosu fonksiyon testleri

3. Yangın Tesisatı Muayenesi Nasıl Yapılır?

Yangın tesisatı muayenesi, uluslararası ve ulusal standartlara göre yapılır:

• TS EN 12845 (Sprinkler Sistemleri)

• TS EN 671-1 / 671-2 (Yangın Dolapları)

• TS EN 12259 (Bileşen Standartları)

• NFPA 20 – Yangın Pompaları

• NFPA 25 – Yangın Sistemleri Periyodik Kontrol

1) Görsel Kontrol

• Boru hattı korozyon kontrolü

• Sprinkler başlıklarının konumu ve temizliği

• Hidrant ve dolap durumları

• Etiket, işaretleme ve yönlendirmeler

• Vanaların açık/kapalı durumu

2) Basınç ve Sızdırmazlık Testleri

• Sistemin basınca dayanımı

• Kaçak olup olmadığı

• Hidrostatik testler

3) Debi ve Performans Testleri

• Hidrant debisi

• Pompa debi ve basınç karakteristiği

• Sprinkler zon akış testleri

4) Fonksiyon Testleri

• Otomatik pompaların devreye girme testi

• Flow switch fonksiyonları

• Alarm–kontrol panosu tepkileri

• Jockey pompa çalışma döngüsü

5) Ölçüm, Kayıt ve Raporlama

Muayenenin sonunda:

• Tespit edilen uygunsuzluklar

• Riskli bölgeler

• Basınç–debi raporları

• Ölçüm sonuçları

• Çözüm önerileri

detaylı bir rapor hâline getirilir.

4. Yangın Tesisatı Muayenesinin Avantajları

• Yangın anında sistemin çalışacağının garanti edilmesi

• İş güvenliği ve can güvenliği sağlanması

• Ekipman ömrünün uzatılması

• Korozyon, tıkanma ve arızaların erken tespiti

• Yasal mevzuatlara uyumluluk (zorunlu periyodik kontrol)

• Sigorta süreçlerinde avantaj sağlaması

5. Yangın Tesisatı Muayenesi Neden Zorunludur?

Türkiye’de yangın tesisatı periyodik kontrolleri:

• Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik,

• İSG Yönetmelikleri,

• TS ve NFPA standartları

gereğince zorunludur.

Periyodik muayene yapılmayan yangın tesisatları hem işletme hem de insan hayatı için ciddi risk oluşturur.

6. Sonuç

Yangın Tesisatı Muayenesi, tüm yangınla mücadele sistemlerinin sorunsuz çalışabilirliğini kontrol eden kritik bir güvenlik uygulamasıdır. Düzenli olarak yapılan muayene; binaların, tesislerin ve endüstriyel alanların yangına karşı korunmasını garanti altına alır. Pompa, hidrant, sprinkler, boru hattı, dolap ve alarm sistemlerinin doğru şekilde çalıştığından emin olunarak can ve mal güvenliği en üst seviyeye çıkarılır.